Zachowek należy się zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy (art. 991 § 1 KC). Dlaczego w odniesieniu do osób uprawnionych do zachowku został użyty tryb przypuszczający „byliby powołani do spadku z ustawy” i co ten zwrot oznacza? Roszczenie o zachowek nie może być jednocześnie realizowane przez zstępnych, małżonka i rodziców, ponieważ jeśli uprawnionymi do zachowku są małżonek i dzieci spadkodawcy, wówczas roszczenie to nie będzie przysługiwać rodzicom spadkodawcy, stąd sformułowanie „byliby” zamiast „są”, chodzi bowiem o potencjalną możliwość. Przykładowo jeśli zmarła Anna Gontarska, która pozostawiła trójkę dzieci Piotra, Andrzeja i Marię, natomiast za życia dokonała darowizny na rzecz swojego wnuczka Filipa, wówczas roszczenie o zachowek będzie przysługiwać Piotrowi, Andrzejowi i Marii przeciwko obdarowanemu Filipowi. Nawet jeśli żyją rodzice Anny Gontarskiej czy jedno z nich wówczas nie będą uprawnieni do dochodzenia zachowku, ponieważ żyją dzieci Anny, którzy dziedziczą przed jej rodzicami. Roszczenie z tytułu zachowku jest dziedziczne, ponieważ przechodzi na spadkobierców osoby uprawnionej do zachowku. Przykładowo jeśli zmarła Maria Gontarska uprawniona do zachowku po swojej matce Annie Gontarskiej, wówczas córka Marii, Karolina Gontarska może dochodzić roszczenia o zachowek – tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 20 grudnia 1988 r. III CZP 101/88.
Kancelaria Radców Prawnych R. Ptak i Wspólnicy
Kancelaria R. Ptak i Wspólnicy to dom zbudowany na mocnych fundamentach. Uważamy, że nasz sukces wynika z siły zgranego zespołu, który tworzą ludzie z pasją. Pozytywne relacje wewnętrzne przekładają się na kontakt z Klientami.