W celu jak najszybszego uzyskania przez wierzyciela tytułu egzekucyjnego, jakim jest nakaz zapłaty, należy wszcząć postępowanie upominawcze. Dochodzenie roszczeń w tym trybie dotyczy sytuacji, gdy dłużnik nie kwestionuje istnienia przedmiotowego zadłużenia. Pozwany ma jednak prawo odwołać się, wnosząc sprzeciw od nakazu zapłaty. Jakie konsekwencje niesie ze sobą skorzystanie z tego rozwiązania?
Przesłanki wydania nakazu zapłaty i obowiązki z niego wynikające
Sąd może zaproponować rozstrzygnięcie sporu zgodnie z żądaniem powoda, wydając nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Postępowanie to należy do właściwości sądów rejonowych i okręgowych – zgodnie z ich właściwością rzeczową i funkcjonalną. Wyjątkiem jest Elektroniczne Postępowanie Upominawcze, które należy do właściwości sądów rejonowych.
Według kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.): Sąd wydaje nakaz zapłaty, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych. W pozostałych przypadkach – jeżeli przepis szczególny tak stanowi.
W postępowaniu upominawczym będącym przedmiotem niniejszego artykułu, warto również zwrócić uwagę na przypadki, w których sąd nie wydaje nakazu zapłaty. Dzieje się tak, kiedy:
-
roszczenie jest oczywiście bezzasadne,
-
twierdzenia co do faktów budzą wątpliwość,
-
zaspokojenie roszczenia zależy od świadczenia wzajemnego.
Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym wydawany jest na posiedzeniu niejawnym i nie wymaga się na nim obecności pozwanego. Może zostać wydany, jeżeli na podstawie treści pozwu i załączników, w ocenie sądu roszczenie jest zasadne. Wówczas w jego treści sąd nakazuje pozwanemu, by w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia nakazu, zaspokoił roszczenie w całości (wraz z kosztami) albo wniósł środek zaskarżenia.
Pozwany ma prawo wnieść sprzeciw od nakazu zapłaty. Z czym się to wiąże?
Obowiązek terminowego uiszczenia opłaty traci moc, gdy pozwany wniesie sprzeciw od wydanego przez sąd nakazu zapłaty. Co ważne, jeśli pozew niesiony został na specjalnym urzędowym formularzu, to sprzeciw też trzeba wnieść w tej samej formie.
Sprzeciw powinien spełniać ogólne warunki pisma procesowego, wskazane w art. 126 § 1 k.p.c., a ponadto:
-
wskazywać, czy zaskarża nakaz zapłaty w całości czy w części,
-
przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy,
-
przedstawiać wszystkie okoliczności faktyczne i dowody na ich potwierdzenie.
Jeżeli pozwany spóźni się z przedstawieniem twierdzeń i dowodów, zostaną one przez sąd pominięte. Wyjątkiem są trzy sytuacje:
-
gdy strona nie zgłosiła ich w sprzeciwie bez swojej winy,
-
gdy uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy,
-
gdy występują inne wyjątkowe okoliczności.
Sprzeciw wnosi się do sądu, który wydał nakaz zapłaty. Trzeba podkreślić, że sąd odrzuci sprzeciw, który będzie niedopuszczalny, spóźniony, nieopłacony lub dotknięty brakami, których nie usunięto pomimo wezwania.
Wniesiony w powyżej przedstawiony sposób sprzeciw zostanie poddany ocenie pod kątem merytorycznym i formalnym. Sąd sprawdzi, czy został zachowany dwutygodniowy termin na jego wniesienie, a także czy spełnione zostały wymogi w zakresie granic zaskarżenia, zarzutów i przedstawienia okoliczności faktycznych oraz dowodów na ich poparcie. Jeżeli powyższa ocena przebiegnie pozytywnie, sąd wyznaczy rozprawę i doręczy odpis sprzeciwu stronie powodowej. Ta będzie miała możliwość odnieść się do podniesionych w sprzeciwie zarzutów. Nakaz zapłaty traci moc wyłącznie w części, zaskarżonej sprzeciwem. Warto wiedzieć, że sprzeciw jednego ze współpozwanych o to samo roszczenie oraz co do jednego lub niektórych uwzględnionych roszczeń, powoduje utratę mocy nakazu jedynie co do nich. Na wniosek strony, sąd wydaje postanowienie stwierdzające utratę mocy nakazu zapłaty w całości lub części.
I-Kancelaria świadczy profesjonalną pomoc prawną, obejmującą m. in. postępowania upominawcze. Jeśli otrzymałeś nakaz zapłaty, masz 14 dni na to, by wnieść środek zaskarżenia, jakim jest sprzeciw. Bezzwłocznie skontaktuj się z nami, a podejmiemy odpowiednie kroki, dzięki którym być może unikniesz obowiązku zapłaty wskazanej w nakazie kwoty.
