Dokonywanie transakcji handlowych zawsze obarczone jest pewnym ryzykiem. Istnieje bowiem możliwość, że dłużnik nie spełni świadczenia, do którego się zobowiązał. Ryzyko jest tym większe, im wyższa jest kwota zobowiązania. Dlatego też jednym z najczęściej stosowanych zabezpieczeń transakcji jest hipoteka. Ma ona zastosowanie szczególnie w przypadku świadczeń opiewających na bardzo wysokie kwoty, na przykład w umowach kredytów mieszkaniowych.
Czym jest hipoteka?
Z historycznego punktu widzenia, korzenie hipoteki sięgają prawa rzymskiego. W myśl przepisów Kodeksu cywilnego, jest to ograniczone prawo rzeczowe ustanawiane przeważnie na nieruchomości, niekiedy również na spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu oraz na wierzytelności zabezpieczonej hipotecznie. Służy ona zabezpieczeniu wierzytelności, której źródłem jest stosunek prawny, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia od każdoczesnego właściciela nieruchomości. Zabezpieczenie roszczeń hipoteką jest szczególnie popularne w przypadku udzielania kredytów na zakup nieruchomości. Zapewnia ona bowiem skuteczną ochronę interesów banku, który może dochodzić zaspokojenia w przypadku nieregulowania należności przez dłużnika.
Rodzaje hipotek
Kryterium podstawowego podziału hipotek jest źródło powstania tego prawa. W tym kontekście należy wyróżnić hipotekę umowną oraz przymusową. Pierwsza z nich, jak sama nazwa wskazuje, powstaje w związku z zawartym kontraktem. Z kolei hipoteka przymusowa zostaje ustanowiona w wyniku postanowienia sądu dotyczącego udzielenia zabezpieczenia, wydania tytułu wykonawczego, postanowienia prokuratora, ostatecznej decyzji administracyjnej oraz zarządzenia zabezpieczenia. Niezależnie od źródła hipoteki, powstaje ona z chwilą wpisania do księgi wieczystej prowadzonej przez sąd dla danej nieruchomości.
Pomoc prawnika w sprawach dotyczących hipoteki
Pomimo faktu, że hipoteka powstaje w stosunkowo prosty sposób, niekiedy bardzo przydatna staje się pomoc, którą może zaoferować kancelaria prawna. Prawnik jest bowiem w stanie doradzić w kwestii umowy, która ma być źródłem powstania hipoteki. Zawarcie każdego kontraktu wiąże się z powstaniem różnego rodzaju zobowiązań po obydwu jego stronach. Dobrze więc, jeśli interesy kontrahentów zostaną możliwie najpełniej zabezpieczone. Radca prawny jest w stanie również wyjaśnić kwestie związane z ewentualnym dochodzeniem zabezpieczonego hipoteką roszczenia. Otóż zaspokojenie wierzyciela następuje zawsze na drodze sądowego postępowania egzekucyjnego.
Dochodzenie roszczeń nigdy nie jest kwestią przyjemną. Wiąże się ono bowiem z przeciągającym się postępowaniem oraz brakiem pewności, że uda się odzyskać całą należność. Nic więc dziwnego, że podmioty zawierające różnego rodzaju kontrakty pragną jak najlepiej zabezpieczyć swoje interesy. W tym właśnie celu stosuje się hipotekę, która ma za zadanie obciążenie nieruchomości dłużnika na wypadek, gdyby nie mógł on zaspokoić swojego wierzyciela.
